Orhun Yazıtları, Göktürklerin tarihini, kültürünü ve sosyal yapısını anlamamıza yardımcı olan önemli belgeler arasındadır. Bu yazıtlarda yer alan bazı ifadeler, atasözü niteliği taşır ve Eski Türklerin yaşam felsefesini yansıtır. İşte Orhun Yazıtları'ndan ve Eski Türklerden kalma bazı özlü sözler:

 

### Orhun Yazıtları'ndan Derlenen Özlü Sözler

 

1. **"Türk Oğuz Beyleri, milleti, işitin: Üstte gök basmadıkça, altta yer delinmedikçe, ilini töreni kim bozabilir."**

   - Türk milletinin birlik ve beraberliğinin önemini vurgular.

 

2. **"İnsanoğlu ölmek için doğar; yiğit, adı kalmak için ölür."**

   - İnsan yaşamının sonlu olduğunu ve yiğitlerin isimlerini ölümsüzleştirmek için yaşadıklarını belirtir.

 

3. **"Aç milleti doyurdum, çıplak milleti giydirdim."**

   - Liderlerin halkına olan sorumluluklarını vurgular.

 

4. **"Türk milleti için gece uyumadım, gündüz oturmadım."**

   - Göktürk kağanlarının halkı için çalışkanlıklarını ve fedakarlıklarını ifade eder.

 

5. **"Üstte gök çökmedikçe, altta yer delinmedikçe, ilini töreni kim bozabilir."**

   - Devletin güçlü ve sağlam olduğunda, dış etkenlerden etkilenmeyeceği anlamına gelir.

 

### Eski Türklerden Kalma Atasözleri

 

1. **"Baş kes, yasa bozma."**

   - Adaletin ve kanunların her şeyden önemli olduğunu vurgular.

 

2. **"Kılıç kınına sığmaz."**

   - Yiğit ve cesur insanların, yeteneklerini saklayamayacağını ifade eder.

 

3. **"Kara gün kararıp kalmaz."**

   - Kötü günlerin geçici olduğunu ve sonunda her şeyin düzeleceğini anlatır.

 

4. **"Devletli kişi başını eğmez."**

   - Güçlü ve itibarlı insanların zor durumlarda bile dik duracağını belirtir.

 

5. **"Yalnız atın yokuşu, kişinin çıkışı olmaz."**

   - Birlik ve beraberliğin önemini vurgular; tek başına başarı elde etmenin zorluğunu ifade eder.

 

6. **"Sülemiş koç sütten kesilmez."**

   - Doğru yolu bulmuş olan kişinin, yolundan şaşmayacağını anlatır.

 

7. **"Türk, Türk’ün özüdür."**

   - Milletin birlik ve beraberliğinin önemini vurgular.

 

8. **"Çıkan elin tuzağı olmaz."**

   - Cesur ve kararlı insanların engelleri aşacağını ifade eder.

 

9. **"Eski düşman dost olmaz."**

   - Geçmişteki düşmanlıkların unutulmayacağını anlatır.

 

10. **"Yabancı atın yelesi kısa olur."**

    - Başkasının malının ve imkanlarının her zaman eksik olduğunu ifade eder.

 

### Sonuç

Orhun Yazıtları ve Eski Türklerden kalma atasözleri, Türk milletinin geçmişteki yaşam felsefesini, toplumsal değerlerini ve düşünce tarzını anlamamız açısından büyük önem taşır. Bu atasözleri, Eski Türklerin sosyal, kültürel ve ahlaki yapısını yansıtarak, günümüz Türk toplumuna da ışık tutar. Bu sözler, geçmişten günümüze aktarılan bilgi ve deneyimlerin birer özeti niteliğindedir.